آثار اجتماعی جنگ عراق علیه ایران در دو جامعه ایرانی و عراقی از منظر نظریه وفاق اجتماعی

نویسندگان

نبی‏الله ابراهیمی

مصطفی کریمی

چکیده

جنگ یکی از پیچیده‏ترین پدیده‏‏های اجتماعی است که پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی غیرقابل پیش‏بینی در جوامع درگیر آن، بر جای می‏گذارد. جنگ تحمیلی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران به عنوان یکی از تأثیرگذارترین عوامل در فضای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی، جامعه ایران را دستخوش تغییر نمود. ضرورت نگاه بومی به جنگ از منظر مباحث جامعه شناسی درکشور، یک نیاز حیاتی و مهم در حوزه مطالعات دفاع مقدس محسوب می‏شود. جامعه شناسی بومی ایران در زمینه رفتار اجتماعی مردم و ایدئولوژی آنها، ویژگی های خاص خود را دارد که در مقاله حاضر سعی شده با رویکرد درون‏نگر و از منظرهای متفاوت، ویژگی های ایرانی مقوله جنگ عراق علیه ایران مورد بررسی قرار گیرد. این مقاله، با هدف تبین فضای کلی حاکم بر جامعه در دوران جنگ با استفاده از رویکردهای جامعه‏شناختی تهیه شده؛ بنابراین ضمن تعریف چند مفهوم کلیدی از جمله وفاق و انسجام و همبستگی اجتماعی، موضوع جنگ ایران و عراق و همبستگی های اجتماعی وابسته به جنگ را مورد بررسی قرار داده است. همچنین تحولات اجتماعی عراق متأثر از جنگ فوق نیز از زوایای مهم این نوشتار است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی جنگ تحمیلی عراق علیه ایران از منظر جامعه شناختی

این مقاله به دنبال پرداختن به ابعاد جدیدی از جنگ تحمیلی عراق علیه ایران است. پرسش مقاله حاضر این است که چگونه می توان این جنگ را از منظر نظریه ساختار یابی گیدنز در جامعه‏شناسی مورد تحلیل قرار داد. برای این منظور در ابتدا به ارایه چارچوب نظری در قالب ساختار یابی آنتونی گیدنز پرداخته می شود. در ادامه، کارگزاری رژیم عراق در تعامل با ساختار داخلی و منطقه ای در آستانه جنگ تحمیلی و تعامل کارگزاری جمه...

متن کامل

بازنمایی مسائل اجتماعی جنگ ایران و عراق در نمایشنامه‌های ایرانی

جنگ تحمیلی عراق و دفاع یکپارچۀ مردم ایران از سرزمین و اعتقاداتشان، از مهم‌ترین رخدادها در تاریخ معاصر ایران است که ابعاد اجتماعی پیچیده و چندوجهی دارد. یکی از بسترهای بازتاب‌دهندۀ روندِ تحول صورت‌بندی‌های گفتمانی این رخداد، متون نمایشی است. در این پژوهش که برپایۀ الگوی تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف انجام‌ گرفته است، شخصیت‌های محوری نمایشنامه‌های وقت وصال (حسین جع...

متن کامل

واکاوی جنگ عراقی علیه ایران از منظر واقع گرایی و نظریه موازنه قدرت

در طول سه دهه اخیر درخصوص علل جنگ تحمیلی عراق علیه ایران نظریه‏ها و دلایل مختلفی از جمله خصومت و عداوت فرهنگی، افول هژمونی ایرانی، لفاظی تحریک آمیز شیعی(از جمله صدور انقلاب، شخصیت (تمایلات خود بزرگ‏بینانه) صدام حسین، اختلافات سرزمینی و ... مطرح گردیده که هر کدام در نوع خود قابل تأمل و ارزیابی است. اما به نظر می رسد که توان تبیینی و علّی مفهوم موازنه قدرت بیشتر است. یکی از اهداف اصلی این جنگ، تأم...

متن کامل

نقش نفت در جنگ عراق علیه ایران

دولت عراق در 17 سپتامبر 1980(31 شهریور 1359)عهدنامه مرزی و حسن همجواری 1975 بین ایران و عراق را به طور یک‌جانبه لغو کرد و تجاوز خود را به خاک ایران آغاز نمود، اما تجزیه خوزستان و الحاق آن به عراق همانند سایر آرزوهای رهبران عراق هرگز تحقق نیافت.هدف این مقاله، بررسی نقش نفت در این تهاجم می‌باشد که با توجه به ارزش افزاینده آن مورد مطالعه قرار گرفته است.بطوری‌که استان خوزستان به علت دارابودن ذخایر ...

متن کامل

واکاوی جنگ عراق علیه ایران از منظر رهیافت جامعه شناسی تاریخی

هدف اصلی این نوشتار، بررسی و واکاوی جنگ عراق علیه ایران بر مبنای رهیافت جامعه شناسی تاریخی است. مفهوم جنگ به طور ویژه ای در روابط بین الملل و به ویژه در نظریه واقع گرایی کلاسیک و نوواقع گرایی بدون توجه به تأثیرات کارکردی آن، بر قوام و شکل گیری کشور مورد مطالعه واقع می شود. جامعه شناسی تاریخی به عنوان یک شاخه ترکیبی و حوزه میان رشته ای، نقطه تلاقی دو علم تاریخ و جامعه شناسی است که امروزه تحت عنو...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهشنامه دفاع مقدس

ISSN

دوره 1

شماره 2 2012

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023